تأمین مالی پروژه چیست؟

همانگونه که در تعریف مولفه های پروژه، استاندارد PMBOK می گوید که Do By People ، با همان تعبیر برای اجرای هر پروژه ای نیاز به منابع مالی می باشد.

حوزه‌های هزینه‌کردِ پروژه

صاحبان پروژه، این منابع مالی را برای حوزه‌های متعدد زیرساختی مانند:

1. اینترنت
2. اجاره ساحتمان‌های اداری
3. آب و برق و گاز
4. حقوق و دستمزد نیروی انسانی
5. اجرای کار توسط پیمانکاران فرعی
6. ماشین آلات و تجهیزات
7. مصالح
8. خرید خدمات مشاوره
9. خرید مجوزها
10. بیمه و مالیات
11. و گارانتی تجهیزات و گارانتی عملکرد محصولِ پروژه

هزینه می‌کنند.

در ساده ترین شکل ممکن می توان تصور نمود که یک کارفرما با حساب بانکی پر از پول در کنار پروژه ایستاده است و برای هر یک از موارد ذکر شده در پاراگراف قبلی مطابق مستندات ارائه شده چک در وجه شخص مجری بکشد تا کار جلو برود.

واقعیت چیست؟

اما در دنیای واقعی علیرغم وجود کارفرماهای پولدار، پارامتر مهم دیگری نیز به عناصر تاثیرگذار در روند اجرا و مدیریت پروژه افزوده می شود و آن مولفه نیز ریسک یا مخاطره هزینه کرد در زمان و مکان مناسب است.

در بسیاری از پروژه ها، کارفرمای پولدار (چه دولت/ چه بخش خصوصی) یا توان هزینه کرد در لحظه را ندارند یا منابع مالی شان در نقاط دیگر از قبیل پروژه های ناتمام دیگر که هنوز به بهره برداری نرسیده اند هزینه شده و بازنگشته است و لذا پروژه ها با رویکرد ایده آل و مطلوب نظر اجرایی نخواهند شد.

راهکار علمی تأمین مالی پروژه چیست؟

کارشناسان و متخصصان حوزه اقتصاد پروژه برای حل شدن معضل راهکاری اندیشیده اند و نام آنرا نیز تأمین مالی پروژه، Project Finance نهاده اند.

لغت Finance با تأمین مالی در حوزه های تئوریک متعدد تعاریف خاص خود را دارد و ما در این پست بدنبال بازتعریف این واژه برای پروژه خواهیم بود.

تأمین مالی پروژه، سرمایه گذاری درازمدت در پروژه های صنعتی و زیرساخت یا خدمات عمومی با استفاده از تأمین مالی ساختاریافته (یا با بازگشت محدود یا بدون بازگشت منابع) می باشد.

تأمین مالی پروژه یک وام نظام‌مند است که بر اساس جریان نقدینگی پروژه و با محوریت دارایی ها، حقوق یا منافع پروژه بعنوان وثیقه پروژه برای بازپرداخت آن شکل می گیرد.

همچنین تأمین مالی پروژه برای بخش خصوص بسیار جذاب است چرا که شرکتها می توانند خارج از ترازنامه مالی خودشان، برای اجرای پروژه های خود سرمایه گذاری نمایند.

در این پست به تعریف واژه/ اصطلاح تأمین مالی پروژه یا Project Finance پرداختیم.

در پست‌های بعدی سعی خواهیم نمود موضوع را بیشتر تشریح کنیم و به شقوق مختلف تأمین مالی، مکانیزم های آنها و ارائه نمونه های موردی Case Study و نیز تجربیات برتر Best Practice های کشورها/ شرکت های دیگر در حوزه ها و صنایع محتلف بپردازیم.

اما این پروژه هایی که نیاز به تأمین مالی دارند دارای چه ویژگی هایی هستند و نیاز به چه حجم از سرمایه گذاری درازمدت به شکل Project Finance دارند؟

در پست‌های بعدی به این پرسش پاسخ خواهیم داد.

منابع:

1. Principles of Project Finance, E.R. Yescombe, Second edition , © YCL Consulting Ltd. 2014
2. The Organization for Economic Co-operation and Development (OECD) Documents, Financing PPPs: Project Finance
3. International Finance Corporation (IFC) Documents
4. World Bank Documents, Investment Project Financing (IPF)

لینک مطالب مرتبط:

فاینانس مگا پروژه ها

زنجیره تامین GCها